در بحبوحه کاهش تاریخی ذخایر فلزی در انبارهای بورس فلزات جهانی، نوسانات شدید در بازارهای فلزات و مواد معدنی تا سال ۲۰۲۲ ادامه یافت، اما در بیشتر بازارها خطرات همچنان رو به افزایش است. قیمت مس دوباره به رکورد جدیدی دست یافت، قیمت سنگآهن پس از دورقمی شدن در اواخر سال گذشته به ۱۵۰ دلار در هر تن رسید و قیمت فلزات صنعتی از جمله نیکل، قلع و روی نیز با افزایش مواجه شد. جنگ اوکراین آتشی را در بازار داغ پتاس افروخت، زغال سنگ و اورانیوم از بحران جاری انرژی در سراسر جهان سود بردند، قیمت لیتیوم افزایش یافت و بازار کبالت نیز دوباره پیچیده شد. طلا به قیمت ۲۰۰۰ دلار دست یافت اما نتوانست آن را نگه دارد و پالادیوم نیز به یک رکورد قیمتی جدید رسید.
براساس رتبهبندی 50 شرکت برتر توسط وبسایت mining.com، ارزشمندترین معدنکاران جهان در سه ماه اول سالجاری از آشفتگی بازارها نهایت استفاده را بردند و یک جهش 335 میلیارد دلاری را ثبت کردند و با ادامه این روند، ارزش آنها از پایینترین سطح خود در ماه مارس تا آوریل 2020، تقریبا 150 درصد افزایش یافتهاست. 50 شرکت برتر معدنی جهان از نظر ارزش، از کمی بیش از 700 میلیارد دلار در اوج دوران رکود پاندمی، اکنون در مجموع حدود 75/ 1تریلیون دلار ارزش دارند که این عدد از رکورد قبلی ارزیابی شده در اواسط سال 2021 نیز فراتر رفته است. هرچند این شاخص بعد از ادغام شرکتهای اگنیکو ایگل و کریکلندلیکگلد تقویت شد که در ماه فوریه صورت پذیرفت و منجر به ایجاد یک شرکت 30 میلیارد دلاری شد، اما ارزشگذاریها به شدت بالاتر رفت. در حالیکه در پایان سه ماه اول سال 2020 ، اگر شرکتی ارزشی کمیبیش از 3 میلیارد دلار داشت، حضور آن در این رتبهبندی تضمین میشد، امروز، در رتبه پنجاهم این لیست قرار دارد. شرکت Mineral Resources شرکت تازهوارد بازار لیتیوم و سنگآهن با ارزش 5/ 8 میلیارد دلار در این رتبه قرار دارد.
بحران روبلی
حتی کف ارزشگذاری برای شرکتهای روسی آنچنان مانند روبل و بورس اوراق بهادار مسکو سقوط نکرد و شرکتهای برتر این کشور از خود انعطافپذیری نشان دادهاند. اگر آلروسا پس از کاهش ارزش آن به 2/ 8 میلیارد دلار از جمع 50 شرکت برتر معدنی خارج شد، مجموع ارزش نمایندگان روسیه در این رتبهبندی تنها 12 درصد کاهش یافت. نوریلسک برای اولین بار در خارج از لیست 10 شرکت برتر قرار گرفت، اما این اتفاق بیشتر تابعی از افزایش ارزشگذاری در میان همتایانش است و ارزش این تولیدکننده نیکل، پالادیوم و مس، از ابتدای سال تنها 16 درصد بر حسب دلار کاهش یافت. این در حالی است که ارزش بازار پولیوس در سال 2022 افزایش یافته است و بدون شک این افزایش به دلیل اهمیت آن به عنوان پوشش روبلی در MCX صورت پذیرفته است.
باشگاه 100 میلیارد دلاری
شرایط شرکتهای BHP، بیگ تری، ریوتینتو و واله در سال گذشته موجب افت شاخص کلی این لیست شد و به دلیل کاهش قیمت سنگآهن و سرد شدن بازار مس در اواخر سال 2021، مجموعا 56 میلیارد دلار ارزش خود را از دست داد، اما در سه ماه اول سال 2022، ما شاهد یک سود 100 میلیارد دلاری در باشگاه صد میلیارد دلاری بودیم. شرکت BHP در اواسط سال 2021 با دستیابی به ارزش 206 میلیارد دلار به اوج خود رسید و برای مدتی حتی ارزش بیشتری از شرکت بزرگ نفتی شل داشت، که آن را به باارزش ترین سهام در بازار بورس اوراق بهادار بریتانیا تبدیل کرد و تغییر نمادینی را در بخش منابع جهانی ایجاد کرد. در بورس اوراق بهادار استرالیا نیز این معدنکار شماره یک جهان پس از کنار گذاشتن ساختار فهرستبندی دوگانه خود، به بالاترین سطح تاریخ خود نزدیک میشود. از طرف دیگر ارزش دلاری ریوتینتو تا به امروز 22 درصد افزایش یافته است و پس از آسیبهای اعتباری که در سال گذشته متحمل شد، خود را بازسازی کرد، در حالی که واله در سال 2022 پس از افزایش 46 درصدی دلار آمریکا در شاخص بازار بورس سائو پائولو دوباره به بالای 100 میلیارد دلار رسید. گلنکور پس از گذراندن یک دوره زمانی در خارج از لیست 10 شرکت برتر معدنی، به طور کامل به دوران اوج خود بازگشت و این هفته برای اولین بار به قیمت عرضه اولیه سهام خود در لندن در سال 2011 دست یافت. برخلاف همتایان خود، گلنکور در بحبوحه افزایش قیمتها، استخراج زغالسنگ را رها نکرده است و بازوی تجاری آن از قیمتهای بالای انرژی سود برد. در همان زمان سهام انگلو امریکن که طی 6 سال در خطر دفن شدن در زیر انبوهی از بدهی قرار داشت، در بالاترین سطح تاریخ معامله شد. در ژانویه 2016 ارزش بازار این شرکت، با سابقه بیش از صد سال در معادن طلا و الماس آفریقای جنوبی، به زیر 5 میلیارد دلار کاهش یافت و اکنون به بالای 70 میلیارد دلار رسیده است.
لیتیوم پرجنب و جوش
پس از پنج برابر شدن قیمت لیتیوم در مدت کمی بیش از یک سال، در حال حاضر قیمت لیتیوم اندکی تعادل یافته است. از این رو شرکت گانفنگ لیتیوم برای اولین بار در ردهبندی 50 شرکت برتر معدنی جهان قرار گرفته است، زیرا این سازنده باتری چینی به شدت در حال حرکت به سمت رتبههای بالای لیست است و در چند سال گذشته کمتر از 9 سرمایهگذاری در معادن و پروژهها انجام داده است. با وجود این، این سهام بیثبات تاکنون یکپنجم ارزش خود را در سالجاری از دست داده و تقریبا از اوج خود در ماه اوت سال گذشته به نصف کاهش یافته است. همچنین ارزش شرکت آلبمرل از بالاترین سطح خود در نوامبر سال گذشته که ارزش 34 میلیارد دلاری داشت، کاهش یافته است، اما رقیب آن SQM پس از ثبت یک رکود در پایان سال گذشته، بازگشتی عظیم داشته است. شرکت Tianqi لیتیوم نیز یک سقوط 13 پلهای را ثبت کرد و بعد از افت 24 درصدی ارزش آن به رده 31 در این رتبهبندی رسید. این در حالی است که Tianqi دو سال پیش برای مدت کوتاهی از این لیست خارج شده بود.
طلا همچنان حضور دارد
شرکت رویال گلد مستقر در دنور برای اولین بار وارد لیست50 شرکت برتر معدنی شد و رتبه شرکتهای فعال در زمینه فلزات گرانبها و استریم را به 3 افزایش داد. رویال گلد اخیرا شرکت نورث استار تولیدکننده طلای مستقر در پرت را پشت سر گذاشت، که سالها در زیر این رتبهبندی قرار داشت و عمدتا به دلیل زمانبندی نتوانست در این لیست قرار بگیرد. شرکتهای استخراجکننده طلا نسبت به قیمتهای شمش طلا، برای بیش از یک دهه عملکرد ضعیفی داشتهاند، اما سهم ارزش فلزات گرانبها در 50 شرکت برتر بهرغم چرخشهای قیمت طلا، بهطور قابلتوجهی در کمتر از یکپنجم شاخص ثابت بوده است، اما ماه مارس 2020 یک استثنا بود، زمانی که این بخش پس از فروش سنگین فلزات صنعتی توسط تولیدکنندگان معدنی در ابتدای پاندمی، 26 درصد از ارزش کلی را به خود اختصاص داد.